تاثیرچند کشتی همزمان بر عملکرد دانه ارقام گلرنگ در منطقه آران وبیدگل

چکیده

به منظور بررسی مقایسه عملکرد ارقام مختلف گلرنگ در کشت خالص و چند کشتی همزمان و همچنین معرفي و انتخاب مناسب ترين رقم گلرنگ جهت كشت در منطقه آران وبیدگل، در اسفند ماه سال 1391 آزمايشی به روش فاکتوریل در قالب طرح پايه بلوك­هاي كامل تصادفي با 3 تكرار در روستای محمد آباد در بخش کویرات از توابع این شهرستان انجام گردید. ارقام گلرنگ در چهار سطح و  تیمار چند کشتی همزمان  نیز در چهار سطح به عنوان تیمارهای این آزمایش در نظر گرفته شد. ارقام گلرنگ شامل رقم فرامان، صفه، گلدشت و رقم بومی اصفهان بوده و گیاهان همراه در کشت مخلوط نیز شامل: پیاز، نخود و یونجه بود. روش كاشت بصورت جوی و پشته­ای (شیاری) و کرت­ها شامل چهار ردیف کاشت به طول 5 متر، فاصله­ ی بین رأس دو پشته 60 سانتیمتر و تراکم کاشت گلرنگ نیز 40 بوته در متر مربع در نظر گرفته شد. گیاهان یونجه، نخود و پیاز در بین ردیف­های گلرنگ کشت گردیدند. كاشت به روش خشكه­كاري و با دست صورت گرفت و آبیاری مزرعه بر اساس نیاز آبی گلرنگ انجام شد. در ادامه صفاتی از قبیل ارتفاع بوته، تعدادشاخه­های فرعی میوه دهنده، عملکرد دانه در هربوته، وزن هزار دانه، تعداد دانه در غوزه، تعداد غوزه در گیاه، تعداد روز تاتشکیل غوزه، تعدادروز تا تشکیل 50% غوزه، وزن هر غوزه، وزن اندام هوایی، شاخص برداشت، میانگین وزن تر، میانگین وزن خشک، تعداد دانه در متر­مربع، عملکرد دانه در متر مربع، عملکرد دانه در هکتار، میانگین وزن پیاز و میانگین وزن یونجه اندازه گیری شد. نتایج نهایی نشان داد اثر رقم گلرنگ بر صفاتی نظیر  تعداد روز تا شروع غوزه دهی،  تعداد روز تا 50% غوزه دهی، تعداد غوزه در بوته، میانگین وزن هر غوزه، میانگین تعداد دانه در غوزه، میانگین تعداد دانه در بوته، میانگین ارتفاع بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه در بوته، عملکرد در متر مربع، میانگین وزن تر هربوته، شاخص برداشت، عملکرد دانه در هکتار و تعداد دانه در متر مربع، در سطح احتمال 1%  معنی­دار بود. همچنین در این آزمایش کشت مخلوط ، اثر کشت گیاه همراه، بر صفاتی نظیر تعداد غوزه در بوته، میانگین وزن هر غوزه، میانگین تعداد دانه در غوزه، میانگین وزن خشک هربوته گلرنگ معنی دار بود. در این تحقیق اثر متقابل ارقام× کشت مخلوط در مورد هیچ یک از صفات معنی­دار نگردید.

فصل اول مقدمه و كليات

تاریخچه گلرنگ

گلرنگ یا کافشه یکی از گیاهان مهم در کشاورزی مناطق خشک و نیمه خشک است. منشا گلرنگ جنوب آسیاست. و از دیرباز در چين، هند، ایران و مصر کشت می­شده است. اين گياه در قرون وسطي در ايتاليا، فرانسه و اسپانيا نيز كشت مي شد و بعداً به امريكا، مكزيك، ونزوئلا و كلمبيا برده شد در آغاز گلرنگ به منظور استفاده از رنگ حاصل از گلبرگ هاي آن در رنگ آميزي پارچه و تزئين غذا كاشته مي شد، ولي امروزه علاوه بر آن، كشت اين گياه به خاطر توليد روغن، كنجاله  و تهيه مواد دارويي و لوازم آرايشي نيز انجام مي­گيرد. متاسفانه با وجود آنکه گیاه زراعی گلرنگ با همه قابلیت­های ارزشمندش بومی کشور ایران می باشد اما توجه زیادی به این گیاه نشده ولی طبق تحقیقات انجام شده در اروپا و آمریکا از 2024 ژنوتیپ موجود 199 ژنوتیپ مربوط به ژنوتیپ های ایرانی بوده است. سطح کشت گلرنگ در سال 2009 در دنیا حدود 1/3 میلیون هکتار  بوده که حدود 50 درصد آن در هند کشت شده است. سطح زیر کشت گلرنگ در کشور ما حدود 6000 هکتار با متوسط عملکرد حدود یک تن در هکتار است و بالاترین سطح زیر کشت با 9500 هکتار مربوط به سال 1381  می باشد. بعداز دهه 50، عواملی نظیر خطر سرمازدگی و یخبندان ، عملکرد کم واریته­ ها و خسارت آفات موجب کاهش نسبتاً زیاد سطح زیر کشت گلرنگ شد اما در چند سال اخیر ورود ارقام جدید زودرس به عرصه تولید موجب رونق کشت گلرنگ و افزایش سطح زیر کشت آن شده است.

گياه شناسی گلرنگ

گلرنگ با نام علمی(Cartamus tinctorius L.) گیاهی یکساله از خانواده (Asteraceae) است که به دلیل داشتن کیفیت بالای روغن به عنوان یک دانه روغنی مهم مطرح می باشد. بعضی سه گونه  Carthamus lanatus, C. oxyacanthaو C. plaestinus را منشاء واریته­های فعلی گلرنگ می دانند. این گیاه به صورت بوته‌ای استوار رشد می‌کند و جزء گیاهان سه کربنه می باشد. گیاهی است طبیعتاً روز بلند اما بسیاری از ارقام اصلاح شده نسبت به طول روز بی تفاوت می باشند. گلرنگ اساساً خودگشن است و باد در انتقال گرده های آن نقش ندارد، اما برای باروری مطلوب و حداکثر بازدهی معمولاً وجود زنبورها و سایر حشرات ضروری است. این مساله به نحوه باز شدن گل بستگی دارد. گلرنگ از نظر حرارت مطلوب رشد در گروه گیاهان سرما دوست قرار می­گیرد و در درجه حرارت 5 درجه سانتیگراد می تواند به رشد خود ادامه دهد ولی بهترین رشد را در دمای 15 تا 20 درجه سانتیگراد خواهد داشت.

گیاه گلرنگ

ریشه

ریشه گلرنگ قوی، توسعه یافته، راست و دارای ریشه­ های جانبی زیادی است. در خاک­های نفوذپذیر، عمیق، مرطوب و گرم ریشه می­تواند تا عمق حدود 3 متر نفوذ کند. گلرنگ دارای یک ریشه اصلی است و گاهی ریشه­های فرعی زیادی که تا عمق 60 تا 90 سانتی متر توسعه پیدا می­کنند. وجود چنین سیستم ریشه­ای عمیق، عامل اصلی سازگاری گیاه در شرایط خشک می­باشد. نقش دما در طول دوره نمو اکثر ارقام بیش از طول روز می­باشد.

ساقه

ساقه گلرنگ استوانه­ای شکل، صاف و بدون کرک بوده و با افزایش شاخه دهی نازک تر شده و در زمان رسیدگی شکننده می­شود. ساقه در اوائل رشد سبز رنگ است و در مرحله رسیدگی به رنگ کرم در آمده و در بخش بالایی ساقه اصلی شاخه­های فرعی منشعب می­شوند. ارتفاع اولین شاخه فرعی به ژنوتیپ، فضای رشد و مدیریت زراعی بستگی دارد. به طور کلی ارتفاع ساقه اصلی به 20 تا 40 سانتی­متر می­رسد. ارتفاع نهایی بوته به شرایط محیطی، حاصلخیزی، رطوبت، شوری و عوامل زراعی مانند تراکم گیاه و تاریخ کاشت بستگی داشته که بین 50 تا 200 سانتیمتر متغییر می­باشد.

ساقه گیاه گلرنگ

#تاثیرچند کشتی همزمان بر عملکرد دانه ارقام گلرنگ در منطقه آران وبیدگل#پایان نامه تاثیرچند کشتی همزمان بر عملکرد دانه ارقام گلرنگ در منطقه آران وبیدگل#دانلود پایان نامه تاثیرچند کشتی همزمان بر عملکرد دانه ارقام گلرنگ در منطقه آران وبیدگل#پایان نامه گیاه گلرنگ#دانلود پایان نامه گیاه گلرنگ#گلرنگ#دانلود پایان نامه عملکرد دانه ارقام گلرنگ در منطقه آران وبیدگل#پایان نامه عملکرد دانه ارقام گلرنگ در منطقه آران وبیدگل#گیاه گلرنگ#کنترل عفونت